Մարդկության մայրամուտը սկիզբ կառնի, երբ երկրի վրա «վերջանան» կանայք …

Ճեղքել լռությունը

Womennet.am-ը առաջիններից մեկը Հայսստանի լրատվական դաշտում արձագանքեց մեր հանրապետությունում առկա ցավալի խնդրին՝ պտղի սեռով պայմանավորված աբորտներին: Ցավոք, երեք տարի առաջ հրապարակված այս հոդվածը չի կորցրել իր արդիականությունը: Առավել եւս արժե հիշեցնել ամոթալի այդ երեւույթի մասին այսօր՝ Մայրության եւ գեղեցկության օրը, երբ երկրի տարբեր ամբիոններից հպարտությամբ հայտարարում ենք, որ մայրապաշտ ազգ ենք…

… «Կանանց կոնսուլտացիայում իմ հերթին սպասելիս հաճախ եմ նկատել, թե ինչպես մայրերը կամ գուցե սկեսուրները զայրացած դուրս են բերում կաբինետից իրենց հեծկլտացող դուստրերին-հարսներին: Սկզբում մտածում էի` երևի արգանդում գտնվող երեխայի մոտ բարդ արատ են հայտնաբերել, և երիտասարդ մայրը դրա համար է արտասվում: Սակայն որքան մեծ էր զարմանքս, երբ բուժքույրը պարզաբանեց. «Ուղղակի բժիշկը նրանց ասել է, որ աղջիկ են ունենալու, դրա համար էլ այդպիսի դեմքերով են դուրս գալիս»: Նման ցնցում ապրեցի նաև այն ժամանակ, երբ փողոցում ծանոթ մի կին հետաքրքրվեց` պարզե՞լ եմ արդյոք սպասվող երեխայի սեռը: Լսելով իմ հպարտ՝ «աղջիկ եմ ունենալու» պատասխանը՝ հիասթափված ծոր տվեց. «Ոչինչ, հաջորդը տղա կլինի»… Իսկ եթե ոչ, մի՞թե դա ցավակցելու առիթ է» – իր դիտարկումներով է կիսվում մեր ընթերցողուհիներից մեկը:

Հարց է ծագում. իսկ ի՞նչ կլինի, եթե երրորդ կամ չորրորդ երեխան նույնպես աղջիկ լինի: Նման դեպքերում է, որ խորապես հիասթափված ամուսինը երբեմն իրեն իրավունք է վերապահում ծննդատնից տուն չտանել հերթական աղջիկ ունեցած կնոջը …

Ճիշտ է , ինչպես վկայում է բազմաթիվ ընտանիքների փորձը, հետագայում այդ նույն հայրերը ջերմորեն կապվում են հենց չսպասված աղջիկներին և հաճախ նույնիսկ նախընտրում են նրանց՝ բաղձալի արու զավակից: Սակայն այսպիսի երջանիկ ավարտ ունենում են միայն այն պատմությունները, որոնցում ամուսինները չեն փորձում տղա-աղջիկ երկընտրանքը լուծել ընտրողական աբորտի միջոցով:

Իրականում մենք չենք էլ գիտակցում իրավիճակի ողջ ցինիզմը. ընտանիքը որոշում է երեխա ունենալ, կինը գիտակցաբար հղիանում է, և երբ արդեն պտուղը համեմատաբար հասունացել է, որոշում է՝ արժանի՞ է արդյոք այդ երեխան լույս աշխարհ տեսնելու, թե՞ ոչ՝ առաջնորդվելով միայն սեռի սկզբունքով: Տղան արժանի է, աղջիկը՝ ոչ, նշանակում է՝ սպանենք: Բարի, մի նոր փորձ…Պարզվում է, մենք այնքան էլ չենք հեռացել այն բարբարոսներից, ովքեր սովորույթի համաձայն ողջ-ողջ թաղում էին նորածիններին լոկ նրա համար, որ աղջիկը վատ նշան է…Այն տարբերությամբ, որ արդիական տեխնոլոգիաները հնարավորություն են տալիս իմանալ սեռը և «սպանության» գործողությունը կատարել վաղօրոք…

Բրիտանական հեղինակավոր The Economist հանդեսի կանխատեսումներով՝ մարդկության անդառնալի մայրամուտը կսկսվի այն ժամանակ, երբ երկրի վրա կանայք «վերջանան»: Գործընթացը սկիզբ կառնի արդեն III հազարամյակում և կավարտվի V-VI հազարամյակների սահմանագծին՝ երբ լույս աշխարհ կգա մարդկության պատմության մեջ վերջին աղջիկը: Նման մարգարեություններին անգամ թերահավատությամբ վերաբերվելով՝ անհնար է չընդունել, որ աշխարհն արդեն հասցրել է մի քանի վճռական քայլ անել մարդկության համար կործանարար այդ ճանապարհին: Չինաստանում, օրինակ՝ ընտրողական աբորտների հետևանքով տղամարդ բնակչության գերակշռությունն արդեն հասել է 40 մլն մարդու: Տեղացի սոցիոլոգների կանխատեսումներով՝ սա կբերի միասեռական հարաբերությունների ծաղկման, ամուսնական միգրացիայի կամ հարևան երկրներից հարսնացու փախցնելու երևույթներին: Տղամարդ բնակչության կրճատման մեկ արմատական միջոց ևս գոյություն ունի՝ պատերազմը:

The Lancet բժշկական հրատարակության տվյալներով՝ վերջին 20 տարիների ընթացքում Հնդկաստանում սեռի հատկանիշով կատարվել է շուրջ 20 մլն աբորտ: Այս վտանգավոր երևույթի դեմ պայքարելով` հաճախ օրենսդրորեն արգելում են բժիշկներին երեխայի սեռի մասին տեղեկություն տալ: Ի պատասխան գրանցվում են դեպքեր, երբ ամենահամառ ծնողները դիմում են վիրաբուժական միջամտությանը՝ այդ եղանակով փոխելով արդեն իսկ ծնված երեխայի սեռը և աղջկա փոխարեն ստանալով տղա:

ԵԽԽՎ-ի վերջերս ընդունված բանաձևում՝ ընտրողական աբորտների տարածվածությամբ աչքի ընկնող չորս երկրների շարքում, ավաղ« հայտնվել էր նաև Հայաստանը: Նշված երկրներում (Ալբանիա, Ադրբեջան, Վրաստան, Հայաստան) ծնվող աղջիկների և տղաների հարաբերակցությունը հասել է ժողովրդագրության համար վտանգավոր հաշվեկշռի՝ 112 տղա 100 աղջկա դիմաց՝ 105-ը 100-ի բնականոն հարաբերակցության դեպքում:

Ըստ պաշտոնական աղբյուրների՝ Ադրբեջանում վերջին 12 տարիներին միայն յուրաքանչյուր երրորդ նորածինն է աղջիկ: Ի հետևանս՝ 16 տղա և 6 աղջիկ. այսպիսին է այսօր սեռերի հարաբերակցությունը դպրոցներում՝ 1-6-րդ գրեթե բոլոր դասարաններում: Այս իմաստով համեմատաբար բարվոք է վիճակը Վրաստանում, որտեղ հարաբերակցությունը 111-ը 100-ին է:

Հայաստանում այս տարվա ցուցանիշները վկայում են, որ վտանգավոր միտումը խորանում է: Այսպես, ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով՝ 2010-ի առաջին 5 ամիսներին մեր երկրում ծնվել են 8977 տղա և 7661 աղջիկ, այսինքն՝ հարաբերակցությունը կազմել է 117-ը 100-ի:

…Այսօր հետազոտության արդիական մեթոդները հնարավորություն են ընձեռում ծնողները սեփական հայեցողությամբ լուծելու բնության կողմից կարգավորվող հարցը, ինչը կարող է ճակատագրական հետևանքներ ունենալ երկրի ժողովրդագրության և նրա ապագայի համար:

Մոր և մանկան առողջության պահպանման կենտրոնի ղեկավար, պրոֆեսոր Գեորգի Օկոևի խոսքով՝ առկա իրավիճակը լուրջ անհանգստության տեղիք է տալիս և պահանջում համապատասխան միջոցներ: «Հոգ տանելով այսօրվա ընտանիքի մասին՝ մենք չպետք է մոռանանք վաղվա օրվա ընտանիքի մասին: Ինչպիսի՞ն այն կլինի սեռերի նման հարաբերակցության, այն է` վերարտադրողական տարիքի տղամարդկանց ավելցուկի և հարսնացուների սուր պակասի դեպքում: Ուստի կարծում եմ, որ անթույլատրելի է հայտնել երեխայի սեռի մասին հղիության վաղ փուլերում, երբ հնարավոր է նրանից ազատվել», – ասում է նա:

«Ծնելիությունը ոչ մի պարագայում չի կարող կարգավորվել երեխայի սեռի հատկանիշով», – համարում է ՀՀ առողջապահության նախարարության գլխավոր մանկաբարձ-գինեկոլոգ, ակադեմիկոս Ռազմիկ Աբրահամյանը:

Այդուհանդերձ, բազմաթիվ բժիշկներ և պաշտոնյաներ մտավախություն ունեն, որ երեխայի սեռի մասին տեղեկատվության արգելքը կբերի կոռուպցիայի աճի, երբ ծնողները կսկսեն միջոցներ հայթայթել բժիշկներից իրենց անհրաժեշտ տեղեկություններն կորզելու նպատակով: Փորձագետների գնահատմամբ` խնդրի լուծումը ծնելիության խթանման և բազմազավակ ընտանիքների աջակցության հարթությունում է: Միաժամանակ, հարկ է բարձրացնել բնակչության իրազեկությունը աբորտների վնասի և անընդունելիության մասին, էլ չենք ասում ընտրողական աբորտների…

Կարդացեք թեմայի շուրջ մեր կայքում.

Պե՞տք է արդյոք ծնողներն իրավունք ունենան ընտրելու իրենց երեխայի սեռը

Սելեկտիվ աբորտները խտրականության դրսևորում են և պետք է արգելվեն

Բագրատյանն անդրադարձավ գենդերցիդին…

Վիգեն Սարգսյան.«Սեռով պայմանավորված աբորտները ` պարզապես խայտարակություն են մեր ազգի համար»…

Գարիկ Հայրապետյան. «Սելեկտիվ աբորտների հիմքում՝ գենդերային անհավասարությունն է»

Ինչու՞ ենք գերադասում ընդամենը մեկ-երկու երեխա ունենալ

Դ-ր Գիլմոտո. «Հայաստանը մինչև 2060-ը կկորցնի գրեթե 93 հազար պոտենցիալ ապագա մայր»

«Կորսված հավասարակշռություն. արու զավակի նախընտրությունը Հայաստանում»

Ոչինչ չի եղել, ուղղակի մի Լիլիթիկով պակաս կծնվի Հայաստանում…

Աբորտը ՝ մարդասպանություն է, բայց օրենքով դրա արգելումը խնդիր չի լուծում

Յուրաքանչյուր տարի կորցնում ենք մոտ 1400 պոտենցիալ մայր