Կանանց դերը կուսակցություններում. տեսությունից դեպի քաղաքական պրակտիկա

«Ժառանգության» կուսակցության ցուցակում , որը այս տարվա ընտրություններում մաս է կազմում Օհանյան-Րաֆֆի-Օսկանյան դաշինքի,  չենք տեսնի  ԱԺ պատգամավոր   Զարուհի Փոստանջյանի, ինչպես նաև Անահիտ Բախշյանի անունները:

Ինչպես և 2012 թվականին, այնպես էլ այս տարվա  խորհրդարանական  ընտրությունները լուրջ փորձություն դարձան  «Ժառանգություն» կուսակցության համար: Հինգ տարի առաջ հանրության կողմից ճանաչված ժառանգականները, որոնք նախորդ տարիներին ակտիվ պայքար էին մղում բոլոր բնագավառներում՝ Անահիտ Բախշյանը, Արմեն Մարտիրոսյանը, Ստյոպա Սաֆարյանը ինչ-ինչ պատճառներով ցուցակում հայտնվեցին ոչ անցողիկ տեղերում, իսկ համանուն խմբակցության անդամ Լարիսա Ալավերդյանը որոշում կայացրեց ընդհանրապես չընդգրկվել կուսակցության ցուցակում:

Այս տարի իրավիճակը փոքր-ինչ այլ է. Րաֆֆի Հովհաննիսյանը կուսակցությունը հայաստանյան քաղաքական դաշտում պահելու համար որոշում կայացրեց մասնակցել ընտրություններին դաշինքով՝ Սեյրան Օհանյանի և Վարդան Օսկանյանի հետ մի  թիմով: Որոշ քաղտեխնոլոգներ համարում են, որ դա օպտիմալ որոշում էր «Ժառանգության» համար: Սակայն քչերն են նշում, որ այդ ալյանսի  արդյունքում  կուսակցությունը  կորցրեց միանգամից երկու առանցքային դերակատարների՝ Զարուհի Փոսանջյանին և Անահիտ Բախշյանին, ովքեր  հաշվի առնելով նախորդ ընտրությունների  դաշինքի անփառունակ  փորձը, դեմ էին  դաշինք կազմելու գաղափարին   և համարում էին, որ «Ժառանգությունը» պետք է միայնակ գնա ընտրությունների:

Անահիտ Բախշյանը  դեռ տարեսկզբին էր հայտարարել, որ դադարեցնում է անդամակցությունը կուսակցությանը , բայց  ըտրություններին կմասնակցի, քանի որ  ուզում է նորից պատգամավոր դառնալ: Այժմ նա  «Ազատ դեմոկրատների» ցուցակի առաջին կին  թեկնածուն է :  Այս զարգացումների ֆոնին հարցականի տակ հայտնվեց նաև Զարուհի Փոստանջյանի ապագան, պատգամավորը չէր շտապում փակագծեր բացել ընտրություններում իր մասնակցության վերաբերյալ մինչև վերջ փորձելով հետ պահել «Ժառանգությունը» որևէ դաշինքից:  Լրատվական որոշ աղբյուրներ  իր անունը կապում էին  «Ելք» դաշինքի հետ, առավել ևս, որ հրավեր այդ դաշինքից տիկին Փոստանջյանը ստացել էր: Բայց  հենց որ  հրապարակվեցին ընտրություններին մասնակից քաղաքական ուժերի և դաշինքների համամասնական ու ռեյտինգային ցուցակները, պարզ դարձավ, որ Զարուհի Փոստանջյանն  այս ընտրություններին չի մասնակցի:

Այն առիթով, որ Զարուհի Փոստանջյանն այլևս  հաջորդ խորհրդարանում չի լինի, ափսոսանք  է հայտնել անգամ «Բարգավաճ Հայաստան»  խմբակցության ղեկավար Նաիրա Զոհրաբյանը: Անսպասելի խոստովանություն էր շատերի համար, քանի որ  այս երկու  պատգամավորների միջև գաղափարական տարաձայնությունները  հաճախակի հանրության ուշադրության կենտրոնում են հայտնվել: Բայց միևնույն է՝ Զոհրաբյանը գործընկեր-կնոջը սկզբունքային քաղաքական գործիչ է որակում ու ափսոսում նման որոշման համար.

«Հարգանքով եմ վերաբերվում թե՛ Րաֆֆի Հովհաննիսյանին, թե՛ Արմեն Մարտիրոսյանին, բայց այսօրվա «Ժառանգությունն» ինձ համար, ինչպես նաև, համոզված եմ, հանրության համար Զարուհի Փոստանջյանն է: Անկախ նրանից, որ հաճախ, տարբեր հարցերի վերաբերյալ մենք ունեցել ենք տարբեր մոտեցումներ և հնարավոր է էլի ունենանք՝ Զարուհի Փոստանջյանին համարում եմ սկզբունքային, հանրային մեծ հեղինակություն ունեցող և հարգանքի արժանի գործիչ»,- WomenNet-ի հետ զրույցում ասաց Նաիրա Զոհրաբյանը:

Գուցե, ինչպես կուսակցության որոշ անդամներն են ասում,  անփոխարինելի մարդիկ չկան, սակայն  դժվար է պատկերացնել «Ժառանգությունը» առանց այն կանանց, ովքեր առանցքային խաղացողներ են  եղել և առանց չափազանցության՝ շատ դեպքերում իրենց վրա տարել «Ժառանգության» պայքարը: Քաղաքական ճանապարհի սկզբում Րաֆֆի Հովհաննիսյանն իր շուրջը հավաքեց այնպիսի անհատների, որոնք 2007-2012 թվականներին գաղափարական ու սկզբունքային հենքի վրա հիմնված թիմ դարձան, որոնք ամեն ինչ անում էին ու ամեն տեղ պայքարում էին, երբ խոսքն անարդարության կամ իշխանությունների ամենաթողության մասին էր: Բացի դրանից,   Զարուհի Փոստանջյանը, Անահիտ Բախշյանը, Լարիսա Ալավերդյանը  կոտրեցին շատ կարծրատիպեր կին քաղաքական գործիչների մասին, ցույց տվեցին, որ կանայք  ոչ միայն ԿԱՐՈՂ են  և  ունեն  սեփական կարծիք, այլև ուժ են համախմբվելու դեպքում : Նրանք  «Ժառանգության» իմիջի մաս կազմեցին  և դժվար է թերագնահատել այն դերը, որ նրանք ունեցան կուսակցության կայացման և ճանաչելության գործում:  Ուժեղացնելով կուսակցությունը իրենք էլ ուժեղացան,  անշուշտ  այսօր էլ այդ կանայք   իրենց քաղաքական պոտենցիալը չեն կորցրել և շարունակում են   հետևողական  մնալ իրենց   սկզբունքներում:

Նրանց օրինակն, ի դեպ, արժեքավոր  է նրանով, որ շատ հստակ  ցույց է տալիս կանանց  դերակատարությունն ու ներուժը  քաղաքականության մեջ. որքանո՞վ կանայք  կարող են օգտակար լինել կուսակցությանը,  որքանո՞վ    նրանց  ներկայությունը կարող  է  որոշիչ դեր խաղալ  կուսակցության իմիջի հարցում, որքանո՞վ  նրանց  սեփական քաղաքական կարիերայի  կայացումը   կարող  է  նպաստել կուսակցության ուժեղացմանը: Այս հարցերը  նրանց օրինակով տեղափոխվեցին   տեսությունից դեպի հաջողված քաղաքական պրակտիկա : Եվ դա կարևոր հանգամանք է  հատկապես Հայաստանում, որտեղ կուսակցություններում  ներգրաված  կանայք  դեռևս  եզակի դեպքերում են   կարողանում  օգտվել    իրենց  սկզբունքայնության, մտածելակերպի, գործունեության հաշվին կայանալու հնարավորությունից …

Լիա Խոջոյան