«Հայկական Աննա Ֆրանկ»-ի պատմությունը

 «Ներկայացրել եմ այն, ինչ իմ աչքով տեսել եմ Բաքվում»

25 տարի առաջ տասնմեկամյա Աննա Տերկոտ-Աստվածատուրյանը Բաքվից ծնողների և հնգամյա եղբոր հետ փախչում է Հայաստան: 1992թ. հունվարին նրանք տեղափոխվում են ԱՄՆ՝ իրենց հետ տանելով չորս ճամպրուկ, 180 դոլար, փախստականի կարգավիճակ: Աննան իր հետ տանում է նաև իր օրագիրը: Նա թղթին էր հանձնել այն ամենը, ինչին ականատես էր եղել 1988-1992 թթ. Բաքվում: Տասնյակ տարիներ անց նա իր օրագրի հիման վրա գիրք է գրում՝ «Nowhere, a Story of Еxile» («Այլուրեք, վտարում», հրատարակված ԱՄՆ-ում) : Այս ամենը պատմեց Աննան  այսօր Երեւանում  կայացած ասուլիսին, որը նվիրված էր իր գրքի շնորհանդեսին:
«Գիրքը սկսեցի գրել, երբ 14 տարեկան էի: Երկու տարում ավարտեցի: Երկար ժամանակ չէի ուզում այն հրատարակել: Քսան տարի պահանջվեց մինչև ես համոզվեցի, որ պետք է ներկայացնեմ մի ընտանիքի պատմությունը, թե ինչպես Բաքվի հայերը դիմագրավեցին տառապանքներին, խոսեմ արցախյան պատերազմի մասին: Դա անհարժեշտ էր նաև իմ երեխաներին, որպեսզի նրանք չկտրվեին իրենց արմատներից»,-  րագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց նա:  Ըստ հեղինակի, շատ սփյուռքահայեր տեղյակ էլ չէին, թե ինչ է կատարվել Բաքվում. «Անընդունելի էր դա ինձ համար»:

Ասուլիսին ներկա ՀՀ նախագահի աշխատակազմի «Հանրային կապերի և տեղեկատվության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի «Սովորական ցեղասպանություն» նախագծի ղեկավար Մարինա Գրիգորյանն ասաց, որ այս գիրքը բացառիկ է այն առումով, որ մինչև հիմա Բաքվի ջարդերի մասին անգլերեն լեզվով գիրք չի եղել:

«Առաջին անգլերեն գիրքն է, որն աշխարհին ներկայացնում է Բաքվում կատարված իրադարաձությունները, ողբերգությունը»,- ասաց նա, նշելով, որ գրքի հեղինակ   Աննա Տերկոտ-Աստվածատուրյանին կարելի է անվանել հայկական Աննա Ֆրանկ: Վերջինս, ինչպես հայտնի է,  հրեա մի աղջնակ էր, ով Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ ներկայացրել է հրեաների  դեմ կատարված ոճրագործությունը իր  օրագրի միջոցով…

Բացի տպագիր տարբերակից, կա նաև գրքի էլեկտրոնային տարբերակը: Գրքի հազարավոր օրինակներ արդեն վաճառվել են, ինչպես նաև բաժանվել կոնգրեսականներին, ԱՄՆ քաղաքական գործիչներին:

Աննա Տերկոտ-Աստվածատուրյանը նաև ասաց, որ ինքը ինչպես ԱՄՆ տարածքում, այնպես էլ Եվրոպայում Արցախի անկախության ճանաչմանն ուղղված գործունեություն է ծավալում: Նրա և ամուսնու աշխատանքի արդյունքում ԱՄՆ-ի Մեն նահանգը ճանաչել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախությունը: Հոկտեմբերին Եվրոպական խորհրդարանում հանդես է գալու ելույթով՝ կրկին Արցախի թեմայով:

Ի դեպ, ինչպես տեղեկացևրեց  «Սովորական ցեղասպանություն» նախագծի ղեկավար Մարինա Գրիգորյանը: 2015 թ. հունվարին` Բաքվի ջարդերի 25-րդ տարելիցին, կկայանա «Բաքվի ողբերգությունն ականատեսների աչքերով» ֆիլմի պրեմիերան: «Մեր ստեղծագործական խումբը մեկնել է ԱՄՆ, հանդիպել ԱՄՆ-ում ապրող Բաքվի փախստականների հետ: Ստացվել է ծավալուն, հետաքրքիր նյութ, ունենք բացառիկ պատմություններ: Դրանք նոր ֆիլմի ու ժողովածուի համար հիմք կդառնան»,- նշեց նա: