Ջյուն Զեյթլին. «Գենդեր» տերմինի միտումնավոր աղավաղումները պետք է վիճարկվեն…»
Այսպիսի կարծիք հայտնեց ԵԱՀԿ գործող նախագահի գենդերային հարցերով հատուկ ներկայացուցիչ Ջյուն Զեյթլինն, ով արդեն մի քանի օր ինչ Հայաստանում հանդիպումներ է անցկացնում խնդրով զբաղվող պաշտոնյանների եւ հասարակական սեկտորի ներկայացուցիչների հետ: Երեկ ԵԱՀԿ երեւանյան գրասենյակում ասուլիս էր հրավիրվել՝ ներկայացնելու նրա հայաստանյան այցի արդյունքները: Լրագրողների հետ հանդիպմանը մասնակցում էին նաեւ ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի հայաստանյան գրասենյակի գործադիր ներկայացուցիչ Գարիկ Հայրապետյանը եւ Համալսարանական կրթությամբ կանանց ասոցիացիայի նախագահ Ջեմմա Հասրաթյանը:
Ջյուն Զեյթլինը ներկայացնելով իր այցի նպատակն ասաց, որ Հայաստան էր ժամանել քննարկելու՝ երկրում իրականացվող քաղաքականությունը գենդերային հավասարությունը խթանելու, կանանց քաղաքական և հասարակական մասնակցությունը ընդլայնելու ուղղությամբ, ինչպես նաեւ անդրադառնալու ընտանեկան բռնության դեմ պայաքարի խնդիրներին: Նա նշել է , որ ԵԱՀԿ-ի համար և բոլոր մասնակից երկրների համար գենդերային հավասարությունը գերակա առաջնահերթություն է, քանի որ կանանց լիակատար մասնակցությունը երկրի զարգացման, տնտեսական ծաղկման, անվտանգության գրավականն է: Դա են փաստում բազմաթիվ ուսումնասիրություններ, որոնք կատարվել են Համաշխարհային բանկի, ՄԱԿ—ի և այլ միջազգային կառույցների կողմից:
Զեյթլինը տեղեկացրեց, որ հանդիպել է ՀՀ փոխարտգործնախարար Աշոտ Հովակիմյանի, ԱԺ փոխնախագահ Հեղինե Նաղդալյանի, այլ փոխնախարարների, կառավարության ներկայացուցիչների և քաղաքացիական հասարակության առաջնորդների հետ, ինչպես նաև ԵԱՀԿ երևանյան գրասենյակի համանախագահությամբ համակարգվող Գենդերային հարցերով խմբի անդամների հետ:
«Հայաստանն իր ազգային օրենքները և քաղաքականությունը ներդաշնակեցնելու ճանապարհին է՝ ձգտելով համապարփակ և համակարգված ձևով խթանել կանանց ու տղամարդկանց հավասարությունը և աստիճանաբար մեծացնել կանանց քաղաքական ներգրավվածությունը բոլոր մակարդակներում, ինչպես նաև լուծել գենդերային բռնության խնդիրները: Որոշակի առաջընթաց է արձանագրվել՝ չնայած մենք գիտակցում ենք, որ այս բոլոր փոփոխությունները չեն կարող իրականացվել մեկ օրում: Չափազանց կարևոր է ունենալ այնպիսի ազգային օրենսդրություն, որը նպաստում է այն հասարակական նորմերի և այն համոզմունքի ամրագմանը, որ կանայք պետք է ունենան տղամարդկանց հետ հավասար իրավունքներ և հնարավորություններ, եւ որ ընտանեկան բռնությունը անընդունելի է և պետք է պատժվի»,- ասել է Զեյթլինը:
Խոսելով ընտանեկան բռնության խնդրի մասին, Զեյթլինը նշեց, որ իրեն տեղեկացրել են ընդդեմ այդ չարիքի ոստիկանության կողմից կատարվող որոշակի քայլերի, ինչպես նաեւ «Ընտանեկան բռնության մասին» օրենքի մշակման աշխատանքների մասին: Նշելով, որ օրենքը դեռ չի ընդունվել նա ասաց, որ նման օրենքի ընդունումը շատ կարևոր է, քանի որ այն ցուցանիշ է հանդիսանում, թե որքանով է տվյալ երկիրը պատրաստակամ պայքարել ընտանեկան բռնության դրա դեմ:
«Մենք նաև քննարկեցինք կանանց քաղաքական մասնակցության խնդիրները՝ ԱԺ-ում և ՏԻՄ մարմիններում: Գոյություն ունի միջազգային չափանիշ, ըստ որի կանանց ներկայացվածությունը խորհրդարանում պետք է լինի ոչ պակաս քան 30 տոկոս: Չնայած որոշակի դրական քայլեր արվել են, սակայն Հայաստանի Ազգային ժողովում կանանց թիվը 10 տոկոսից մի քիչ ավել է եւ նոր ջանքերի անհրաժեշտություն կա՝ հաջորդ ընտրություններին ընդառաջ:
Անդրադառնալով Կանանց ու տղամարդկանց հավասար իրավունքների եւ հնարավորությունների ապահովման մասին օրենքի և գենդերային գործողությունների ծրագրի ընդունման հետ կապված վերջերս ծավալված հանրային քննարումներին ՝ Զեյթլինն ասաց, որ «գենդեր» տերմինը հաճախ սխալ է մեկնաբանվում և հասկացվում: Նրա խոսքով, թեպետ ժողովրդավարական հասարակությունում հանրային քննարկումները ցանկացած հարցի, այդ թվում գենդերային հավասարության և կանանց իրավունքների շուրջ առողջ երեւույթ են, սակայն բանավեճը պետք է ընթանա քաղաքակիրթ ոճով: «Կարծիքները պետք է հիմնվեն փաստերի և իրողությունների վրա: Միտումնավոր կատարվող աղավաղումները և խեղաթյուրումները պետք է վիճարկվեն պետական ամենաբարձր մակարդակներում, ինչպես նաև միջազգային կառույցների և քաղաքացիական հասարակության առաջնորդների կողմից» – նշեց նա:
Անդրադառնալով նաև ԵԱՀԿ երեանյան գրասենյակի կողմից, կատարվող աշխատանքներին՝ Երևանում և գյուղական համայնքներում, մասնավորապես հեռավոր Սյունիքի մարզում, կանանց տնտեսական և քաղաքական առաջխաղացման ուղղությամբ, նա խոստացավ շարունակական օգնություն ցույց տալ Հայաստանին գենդերային հավասարության վերաբերյալ իր միջազգային պարտավորությունները կատարելու հարցում:
Ասուլիսի ընթացքում լրագրողների կողմից հնչեցված այն հարցին՝ թե ինչպես կգնահատեր կանանց դերն ու մասնակցության աստիճանը Հայաստանում՝Զեյթլինը պատասխանեց, որ պատասխանը պետք է փնտրել այս ուղղությամբ Հայաստանում իրականացված հետազոտություններում, որոնց ավելի լավ ծանոթ են տեղական փորձագետները:
Դիտեք նաեւ Արմնյուզ լրատվական-ի ռեպորտաժը ասուլիսից.
Կարդացեք ասուլիսի մասին մեր կայքում.
Գարիկ Հայրապետյան. «Սելեկտիվ աբորտների հիմքում՝ գենդերային անհավասարությունն է»
Դիտումների քանակը` 3732