Անահիտ Հարությունյան. «Անել հնարավորն ու անհնարը` երիտասարդների արտագաղթը կանխելու համար»

Մեր զրուցակիցն է  թիվ 2 ընտրատարածքում, որը ներառում է Արաբկիր, Աջափնյակ և Դավթաշեն վարչական շրջանները, Դաշնակցությունից ռեյտինգային ցուցակով  առաջադրված է ՌԴ բժշկատեխնիկական  ակադեմիայի  իսկական անդամ, «Հայբուսակ» համալսարանի անկուսակցական ռեկտոր Անահիտ Հարությունյանը: Ասում է,  չի վախենում թեժ ընտրապայքարից, որ ընթանում  է ընտրատարածքում հատկապես նյութական եւ վարչական  ռեսուրսներին  տիրապետող  «տիտանների» մասնակցությամբ, թեև նշում է, որ արդեն ահազանգեր է ստանում բոլոր հնարավոր մեթոդների մասին՝ ընտրակաշառքի բաժանում, ճնշումների գործադրում, քվեների միգրացիա և այլն:

– Ինչ խոսք՝ այսպես կոչված «տիտանների»  պայքար գոյություն ունի, բայց ես ավելի քան վստահ եմ, որ իրենց պայքարը լինելու է իրար մեջ: Ժողովրդի զգալի մասն ընտրություն կատարելու է խղճի մտոք ու ըստ թեկնածուների ունակությունների: Անձամբ ես չեմ մրցում որևէ մեկի հետ, քանի որ համոզված եմ, որ մեր պայքարը պետք է լինի գաղափարական-ծրագրային դաշտում: Եթե այդպես չի, ապա ամեն ինչ անիմաստ է: Ես կտրականապես դեմ եմ վարչական, ֆինանսական ռեսուրսների կիրառմանը կամ խայտառակ այլ զարտուղի ճանապարհներով ձայներ բերելուն` այդ մեթոդները ինձ համար անընդունելի են:

-Հանուն ինչի՞ է կոնկրետ Ձեր պայքարը:

-Պետք է պայքարել, որպեսզի Հայաստանի նոր սերունդը` երիտասարդությունը, շարունակի իր կյանքը հենց երկրում, ապագան կապի իր երկրի հետ: Ցավոք, շփվելով երիտասարդության հետ հուսալքություն եմ նկատում, երիտասարդների մեծ մասը ուզում է գնալ Հայաստանից ու կարևոր չի, թե որ երկիր: Մենք ամենօրյա պայքար ենք մղում, որպեսզի նրանք մնան աստեղ, կրթվեն ու հետո արարեն հայրենիքում, բայց դա միայն մեր անելիքը չէ, այլ առաջին հերթին պետության: Եվ սա այն հարցն է, որի համար պետք է ներդրվեն հնարավոր ու անհնար բոլոր մեթոդները` երիտասարդների արտագաղթը կանխելու համար:

–Դաշնակցությունը  ՀՀԿ-ի կոալիցիոն գործընկեր է, այսինքն որոշակիորեն երկրում առկա իրավիճակի համար նաև ինքն է պատասխանատվություն կրում:

-Նախ, նշեմ, որ ես կուսակցական չեմ և չգիտեմ` կդառնամ երբևէ կուսակցական, թե ոչ, բայց դա չէ կարևոր: Կարևորն, իմ կարծիքով, հայացքներն են, որ համընկնում են: Դաշնակցությունը մնացել է իր սկզբունքին, որ ամեն ինչ պետք է արվի դեպի լավը փոփոխությունների համար, իսկ դրանց պետք է հասնել առանց ցնցումների ու պահպանելով այն լավը, ինչ ունենք, չմոռանալով նաև, որ Հայաստանը պատերազմի մեջ գտնվող երկիր է:  Դա ինձ շատ հոգեհարազատ մոտեցում է. ես ինքս ձգտում եմ փոփոխությունների և երազում եմ, որպեսզի շատ լավը լինի մեր կյանքը, բայց ոչ այն ճանապարհով, որն առաջարկում է ընդդիմությունը: Եվ այս իմաստով գտնում եմ, որ Դաշնակցությունը ճիշտ է վարվում, որ սատարում է այն ուժին, որն այսօր մեծամասնություն ունի, առավել ևս, որ իրենց ծրագրերը որոշ կետերում համընկնում են: ՀՅԴ-ն, այո, կրում է պատասխանատվություն, դրա համար ես և ինձ նման մարդիկ եկել և սատարում ենք կուսակցությանը, որպեսզի Դաշնակցությունը ավելի մեծ թվով ներկայացված լինի ԱԺ-ում, քանի որ գտնում եմ, որ մի քաղաքական կուսակցության մեծամասնությունը շատ խանգարող հանգամանք է:

–Որո՞նք են առաջնահերթ խնդիրները, որ կլինեն Ձեր թիրախում պատգամավոր դառնալու դեպքում:

-Կարևոր հարց է: Ընդհանուր առմամբ,  պատկերացնում եմ ինձ կրթությանը վերաբերող հարցերում, քանի որ հատկապես վերջին 8-9 տարիների ընթացքում խնդիրները կրթության ոլորտում կտրուկ աճել են: «Կրթության մասին» և «Բարձրագույն և հետբուհական կրթության մասին» օրենքներն այսօր գրեթե կիսով չափ խեղված են: Սեղանին այս պահին նոր մի նախագիծ է դրված, որից ու առհասարակ նմանատիպ նախագծերից հենց պետք է, կարծում եմ, սկսվի նոր խորհրդարանի գործունեությունը, քանի որ չի կարելի թույլ տալ անօրեն վիճակ երկրում: Պետք է ուշադիր լինել օրենքի յուրաքանչյուր  կետի կամ դրույթի նկատմամբ, հատկապես  այս ոլորտում  առանց  մանրակրկիթ քննարկման  ու հիմնավորման  ինչ-որ  փոփոխությունը կարող է հանգեցնել  լուրջ հետևանքների: Առաջնային իմ դերն ու նշանակությունը տեսնում եմ կրթության համար պայքարելու և «Կրթության մասին» և «Բարձրագույն և հետբուհական կրթության մասին» օրենքները ժամանակին համահունչ  տեսքին բերելու:  Իմ դերը տեսնում եմ նաև, ինչու ոչ, սոցիալական, մշակութային նշանակության օրենքների մշակման մեջ: Բայց մեկ բան պետք է հստակ գիտակցենք` այն օրենքները, որ ունենք, իրականում  վատը չեն, ծանոթանալիս շատ հաճախ ասում ես «բրավո», պարզապես մենք խնդիր ունենք դրանց կիրարկման հետ:

– Կրթության համակարգի ներկայացուցիչ լինելով,  շատ լավ տեղեկացված եք, որ բարձրագույն կրթություն ստացողների կեսից ավելին կանայք են: Ո՞րն է խնդիրը, որ կանանց ներուժը չի օգտագործվում եւ նրանք շատ քիչ են ներկայացված բարձր պաշտոններում:

–  Իրականում  տարիներ շարունակ ես մտածել եմ այդ հարցի շուրջ` ինչո՞ւ են Հայաստանում կանայք քիչ բարձր պաշտոններին, բայց միայն մեզ մոտ չէ այդպես, ամբողջ աշխարհում կանայք համեմատաբար քիչ են: Անգամ ամենազարգացած երկրներում  է այդ հարցադրումն արդիական:  Բայց կարծում եմ, որ սա այն հարցն է, որտեղ բնական զարգացումները շատ ավելի մեծ դերակատարում ունեն, քան ամրագրված 25 կամ 30 տոկոսները:  Իհարկե  եթե կան կանայք, որոնք արժանի են, հասունացել են ու ունեն համապատասխան ներուժ, ապա այն չօգտագործելը նշանակում է չմտածել երկրիդ զարգացման մասին: Կարծում եմ, տղամարդիկ մեծամասնություն են կազմում բարձր պաշտոններում, քանի որ  կարողանում են ավելի արագ առաջ գնալ:

-Իսկ  գուցե՞  կանայք հնարավորություն չունեն  առաջ գնալու, եվ քիչ են, օրինակ,  քաղաքականության մեջ ոչ թե նրա համար, որ   նրանց ներուժը բավարար չէ կամ  նրանք չեն դիմանում  առողջ մրցակցությանը, այլ  որ  վարչական կամ ֆինանսական ռեսուրսները նրանց ձեռքում չեն:   

-Իհարկե և’ վարչական ռեսուրսը, և’ ֆինանսները խոչընդոտող դեր են կատարում: Դա հայաստանյան ընտրական գործընթացներում, ցավոք, միշտ խանգարել է: Բայց ես հարցը մի քիչ այլ հարթության մեջ եմ դիտարկում. այն, որ կա ընտրակաշառք, կա վարչական ռեսուրս ու ճնշումներ ակնհայտ է, բայց դա միայն կանանց նկատմամբ չէ, որ կիրառվում է և ինքներդ էլ շատ լավ գիտեք օրինակներ, երբ խելացի ու բանիմաց տղամարդիկ էլ դուրս են մնում ընտրական գործընթացներից: Այդ նույն լծակները տղամարդկանց դեմ էլ են աշխատում, թեև համամիտ եմ, որ կանայք ավելի շատ են դրանից տուժում:

–  Այնումենայնիվ,  կան երկրներ, որտեղ կանայք երկրի նախագահ են, վարչապետ:

-Կան, բայց քիչ են: Չեմ կարծում, որ Հայաստանում երբևէ դա իրականություն կդառնա, թեպետ  կլինեն, անշուշտ, հազարավոր մարդիկ, որոնք կերազեն փոփոխություն կնոջ դեմքով:

Լիա Խոջոյան