«Ուղիղ 20 տարի լուր չունեի,ոչ գիտեի կա ,ոչ գիտեի չկա» …

 «Մոռիկ ,Շեկո,Մարուս ,վա~յ  մի քիչ արագ շարժվեք այ տնաշեններ: Ամենալավ խոտը ուտում ե,ու էսքան քիչ կաթ են տալիս….: Սառայի ձայնը մոտ 10 րոպե շարունակ զրգում էր գյուղով մեկ : Առավոտյան ժամը 7 էր: Ինչպես ասում են  կովերին գոմից հանելու պրոցես էր ընթանում:

 

 

«Տես աղջիկ ջան  կաթը բավականին քչացել է ,երեք կովից ընդամենը 10 լիտր կաթ եմ կթել,էն մյուս երկուսն էլ  ցամաքել են» ,դույլով լի կաթը  ցույց է տալիս Սառան,ու  արագ –արագ կովերին քշում է գյուղամեջ:

 

 

Սառան միայնակ  4 երեխա է մեծացրել,ու ինչպես գյուղացիներն են ասում. «շան տանջանքով, կեսուր,կեսրարի փնթփնթոցն էլ վրադիր»:

 

 

1990-ական թթ մութ ու ցուրտ տարիներն էին: Սառայի ամուսնինը ՝ Գառնիկը շատերի նման  գնում է  խոպան ,փող աշխատելու:Սառայի մեծ տղան ընդամենը 9 տարեկան է լինում,իսկ փոքրիկ աղջիկը 2: Սառան ապրում  էր Գառնիկի ծնողների հետ:Սկզբնական շրջանում Գառնիկից  կանոնավոր գումար էին  ստանում,բայց որոշ ժամանակ անց դեպքերը բոլորվին այլ ընթացք են ստանում:

 

 

«Ուղիղ 20 տարի լուր չունեի,ոչ գիտեի կա ,ոչ գիտեի չկա: Գյուղացիներն ասում էին,հաստատ ամուսնացելէ,ես անկեղծ ասած չէի ուզում հավատալ,քանի որ Գառնիկս ինձ շատ էր սիրում…բայց արի ու տես,որ  ռուսի համը  ընկել  էր  բերանը , էլ  կհիշեր , որ  մի  անտեր  ու  հեռավոր  գյուղում  Սառան  ամեն երեկո իրեն է սպասում» ,արցունք  աչքերին  իր պատմություն  էր  պատմում  Սառան  ու  հավելում.ՙ,,ասի լավ ինձ  ես մոռացել,երեխքին,բա իրա հալիվոր ծնողներին հո չի մոռացել:

 

 

Սառան պատմում է,որ ամուսնու ծնողներին ինքն է պահել: Չնայած ամուսինը ուներ եղբայրներ ,քույրեր բայցնրանք ասում էին ,«դու տան հարսն ես ,դու էլ պտի նայես»:

 

 

«Մեկ –մեկ  մտածում էի,լավ եթե իմ մարդը գնացել ա  ու չկա,ես ի նչ գործ ունեմ էս տանը,ինչի եմ պահում իրա ծնողներին ,ու դրանց պատասխանը չէի գտնում:

 

 

Սառան պատմում է,որ երբ մահանում է  սկեսուրը թաքուն հույս է փայփայում ,որ գուցե Գառնիկը  լուրը լսիգա,բայց  իր  խոսքերով ասած սխալվում  է …

 

 

«Չգիտեի ,ես մարդ ունեմ ,թե չունեմ:Կեսուրս գեստապոյի նման ինձ հետևում էր:Հարևանների հետ իրանիցթաքուն էին շփվում ,իսկ տղամարդ հարևան,որ  տեսնում էի  գլուխս պտի կախեի, իսկ եթե կողքս  էր լինումբարև չպիտի տայի,քանի որ գիտեի գլխիս գալիքը:Ասում էր Գառնիկս ստեղ չի քեզ ազատ ես զգում հա ,այ քած :է՜,որն ասեմ «,ասումէր Սառան ու արագ խաչակնքվում,ասելով. «ամա՜ն հողը խաբար չտա»:

 

 

Սկեսուրին մահվան  տարին դեռ չի  լրանում Սառայի սկեսրարը որոշում է ամուսնանալ: «Պատկերացնում եք,կողքի գյուղից գնացի հարս ուզեցի… ,»(ծիծաղում է,-խմբ):

 

 

Սառան պատմում է ,որ շատ ծանր տարիներ էին:Հազիվ  հասցնում էր  երեխաներին սնունդով ապահովել: Շորու կոշիկ էլ հարևաններն էին տալիս: « Բայց այդ դժվարությունից էդքան չէի նեղվում,ինչքան կեսրարիս փնթփնթոցից»:

 

 

Սառան ասում է,որ սկեսրայրը չէր ուզում ,որ ինքը աշխատի գյուղի խանութում,ասում էր գյուղացիք կբամբասեն,կասեն Գառնիկի կնիկը  … Մի օր էլ չդիմացա ասեցի փոխանակ շնորհակալ լինենք,ու ասեք ապրի մեր հարսը ,որ մեզ պահում ա, մեր տղեն անգամ չպահեց , մի բան էլ չգիտեմ ինչ եք մտածում: Սակայն Սառայի պոռթկումը ոչ մի օգուտ չի տալիս:  Սկեսրայրը այդպես էլ թույլ չի տալիս,որ հարսն  աշխատի:

 

 

Տարիներ են  անցնում  մահանում է նաև Սառայի  սկեսրայրը ,ու ի զարմանս Սառայի հայտնվում է Գառնիկը:

 

 

«Եկել էր ,որպես օտար,աղջիկս ասում էր ,մամ ո՞վ  ա էս  մարդը,տղաներս չէին ուզում ներս թողնել , ես եմ համոզել ,ասել եմ հո խայտառակ չե՞ք: Նա անգամ ինձ չմոտեցավ ,մի հատ շնորհակալություն ինչ է չասեց, գոնե ասեր  ,ապրես որ հորս ու մորս առոք –փառոք պահել ես: Ես հլը ջհանդամ, չնայած  ամբողջ կյանում ինձ այդպես կին չզգացի,այլ կնոջ տեսքով  մի տղամարդ»:

Սառան պատմում է,որ ամուսնու նման վերաբերմունքից հետո իր կյանքում շատ է բան փոխվում: « Նրա  այդ պահվածքը պատճառ դարձավ ,որ ես ուժ հավաքեմ:   Ինքս ինձ ասացի. «Սառա դու ամեն ինչ կարող  ես ,դու պիտի ոտքի կանգնես,ու բոլորին ապացուցես»:

 

 

Այդ դեպքից մի քանի տարիներ են անցել: Սառային գյուղում «ֆերմեր լեդի»անուն են կնքել: Այսօր նա ունի փոքրիկ ֆերմա՝ 5 կով և 30 գլուխ ոչխար:

 

 

«Տղաներս ինձ շատ են օգնում:Նրանք տեսնում են ,որ ես իրենց համար ամեն ինչ արել եմ»:

 

 

Սառայի մեծ տղան սիրած աղջիկ ունի ու պատրաստվում է ամուսնանալ: «Մի անգամ տղաս ասեց , «մամ ամուսնանամ գնամ խոպան,ասացի տղա ջան հուսամ կատակ ե՞ս անում,քանի որ ինձնից լավ գիտես ,որ խոպանը մեր տունը քանդեց, իսկ  եթե գնաս էլ ապա  կնկադ հետդ կտանես»: Այս խոսքից հետո Սառան սկսեց արագ –արագ ինչ որ բան ման գալ: Հարցրեցի ինչ ես անում.Ասեց. «Աղջիկ ջան մի աման սեր տամ ,տար կերանարատ կաթից  ա»: Մինչ ես որոշում էի մերժել մեկ էլ սկսեց բարձր ծիծաղել ասելով. «է՜ Սառա, ասա կեսուրիդ ու կեսրարիդ  ժամանակ  սենց բաներ անեիր…. ,կանեին գյուղով մեկ  խայտառակ»:

 

 

Հ.Գ  Հանկարծ Սառան սկսեց  քթի տակ ծիծաղել , ու ինքն իրեն ասել.. «Է՜ գիտի հալիվոր,(նկատի ունի սկեսրարին,-խմբ), եթե  իմանայիր,որ մի օր  հարսդ քեզի թերթի ա տալու հաստատ տնից դուրս կհանեիր…

 

  Արմինե Գեւորգյան

 

 

Կարդացեք թեմայի շուրջ մեր կայքում.

 

 

Լքված կանանց երկիրը

 

 

«Սա էլ մեր խոպան է»…

 

 

Հայ միգրանտների 77տոկոսը տղամարդիկ են, 23 տոկոսը՝ կանայք/ տեսանյութ

 

 

«Ասում է, որ ապագա չի տեսնում այստեղ իր համար… »

 

 

«Ամուսինը գնացել ա խոպան, կինը մնացել ա էստեղ, ու մին ավել բռնելու տեղ չկա, որ աշխատի »

 

 

 

«Խոսքը` տղամարդկանց, հոգսը` կանանց». մեկ օր խորվիրապցի կանանց հետ

 

Դիտումների քանակը` 3691

Գլխավոր էջ